Terug naar overzicht

5 praktische tips hoe vuurwerkangst bij honden te voorkomen

02 december 2022

Stel… Je hebt, zoals ik, hoogtevrees: Angst om je op grote hoogte te bevinden. En iemand zou je iedere keer als je een hoge ladder op moet € 100,- geven. Zou dan je angst groter worden? Bij mij niet… Ik zou juist die ladder leuk gaan vinden! Ik zou er juist vrijwillig op gaan omdat ik dat die 100 euro zou verdienen!

En wat zeggen we bij honden? Negeer de hond anders beloon je zijn angst! Als je kijkt naar het voorbeeld van hoogtevrees is dat toch helemaal niet logisch? Als je de hond iets leuks of lekkers bied als hij angstig is, zal dat toch nooit zijn angst belonen, maar altijd de situatie leuker of prettiger maken voor hem?

Een voorbeeld van mijn eigen hond: Luna jaagde poezen achterna. Ze heeft als puppy een haal gehad van een kat en vind ze gewoon niet leuk. Als de poes blijft zitten zie ik enorm veel spanning in haar lijf. Ze vind de poes eigenlijk wel een beetje eng… Wat heb ik gedaan? Iedere keer als ze een poes zag heb ik haar een lekker snoepje gegeven. En nu? Nu is de poes een voorspeller geworden voor dat snoepje en komt ze zich bij mij melden: Kijk vrouwtje een poes, leuk he, nu krijg ik snoep! De kat is dus een voorspeller geworden voor iets lekkers in plaats van een voorspeller van een onprettige situatie!

Hoe werkt dat nu precies?

Om dat uit te leggen, gaan we een stukje de theorie in. Honden (en andere dieren/ mensen) leren grofweg op 2 manieren:

  • Je doet iets en dat heeft een bepaald gevolg. Dat gevolg kan leuk zijn of niet leuk. Als jou gedrag iets leuks oplevert, dan zul je dat vaker herhalen. Levert het iets niet leuks op, dan zal je dat gedrag niet meer herhalen. Een voorbeeld: Je hond duwt zijn kop onder jouw hand en krijgt daarna een aai. Als de hond dit prettig vind, zal hij de volgende keer weer zijn kop onder je hand duwen. Een ander voorbeeld: Als je als hond iets van het aanrecht trekt in hoop op iets te eten en hij krijgt een pan op je hoofd, dan zal hij het de volgende keer wel laten… Dit is dus de manier van leren waarbij je gedrag kan belonen.
  • Je maakt een bepaalde associatie tussen 2 prikkels, onafhankelijk van wat jij doet. Een voorbeeld: Als jij de riem pakt leert de hond dat hij dan naar buiten mag. Hij doet hier zelf niet iets voor. Maar hij leert riem = we gaan naar buiten. Hier gaat het dus niet om belonen, maar om een associatie. De ene prikkel en de andere prikkel hebben verband met elkaar.


Angst is een emotie en gaat niet over wat de hond doet.
 Hij maakt in het geval van angst een associatie tussen de prikkel en het vervelende gevoel van angst. Als je nu iedere keer dat die prikkel er is waar de hond bang voor is, de hond iets heel lekkers geeft of een heel leuk spel met de hond doet (en de hond bepaald hierin wat hij lekker of leuk vind!) en je herhaalt dit heel vaak, dan zal op een gegeven moment de associatie gemaakt worden tussen die prikkel en dat heel leuk/ lekkers wat volgt en zal de angst dus minder worden!

Zorg dat de situatie leuker en fijner wordt voor je hond! Hoe zit het met dat negeren? Wat doet dat met de hond? Hoe zou het voelen als jij je onprettig voelt en je bent in de ruimte met je partner en die negeert jou volkomen? Dan wordt de onrust waarschijnlijk alleen maar groter… Dat geldt ook voor je hond! Als hij bij je komt om steun te vragen, omdat hij iets spannend vind, geef die dan! Neem hem tegen je aan, geef een aai als hij dat prettig vind. Of zeg even tegen hem: Het is oké. Dat geeft rust!

Echter, alleen als je hond het aanraken, het steun krijgen ook echt prettig vind! Als jouw hond aanrakingen niet prettig vind, dan kan dat de situatie voor hem minder prettig maken en dus zijn angst groter maken…

Belangrijk bij alles waarin de hond iets moet leren: De hond bepaalt of iets voor hem prettig is, of dat iets een beloning is of niet! Of het hem rust en vertrouwen geeft of niet!

Tot zover een stukje theorie, maar hoe kunt je dat doen in de praktijk, zoals bijvoorbeeld bij vuurwerkangst?

Hieronder 5 prakische tips!

1. Als je het bovenstaande leest, dan kun je een vuurwerktraining doen, zodat vuurwerk een voorspeller wordt voor iets leuks. Echter dit vraagt tijd en inzet en ben je voor dit jaar eigenlijk al een beetje laat voor. Je kunt het beste gaan trainen in de tijd dat er geen of nauwelijks vuurwerk is, zodat je het langzaam kan opbouwen voor “het echte werk”. Ga dus in het nieuwe jaar aan de slag met training!

Echter, training is maatwerk. Het is niet zo simpel als zet een vuurwerkcd op en geef de hond wat lekkers. Een training moet rustig opgebouwd worden, op het tempo van de hond. Daarnaast zijn er nog allemaal nuances waar je rekening mee moet houden. Wil je aan de slag met vuurwerktraining? Zoek dan contact op met een goede gedragstherapeut die je daarin kan begeleiden!

2. Maar je zult toch oud en nieuw door moeten dit jaar… Wat het belangrijkst is, is vooral te kijken naar jouw hond: Wat wil hij? Wil hij het liefst wegkruipen? Maak dan een fijn en comfortabel verstopplekje. Wil hij het liefst bij jou zijn? Kijk dan hoe je hem bij je kan nemen om hem steun te geven. Wil hij ’s avonds niet meer naar buiten? Zorg dan dat je ’s morgens vroeg lekker naar buiten gaat! Laat hem s avonds even in de tuin plassen en wil verder niks van hem…

3. Let op de veiligheid! Ieder jaar weer lees je verhalen van honden die gevlucht zijn voor vuurwerk tijdens het wandelen en zoek raken. Zorg dat je jouw vuurwerk bange hond aan de lijn houd zodat hij niet kan ontsnappen!

4. Blijf thuis! Hoe graag je ook naar een feestje wilt met oud en nieuw, jouw hond is een sociaal dier en vind het prettig als je bij hem bent, zeker als hij bang is! Daarnaast: Er zijn honden die een angstige ervaring koppelen aan het alleen zijn en vervolgens niet meer alleen kunnen zijn… Voorkom dit door jouw hond niet alleen te laten als er vuurwerk af gestoken wordt! Ik laat mijn honden een aantal dagen voor oud en nieuw niet meer s avonds alleen om dit te voorkomen!

5. Kijk of je op de een of andere manier zijn angst kan dempen. Ook daarin kijk naar jouw hond! Een aantal opties:

  • Zet de radio of tv aan zodat geluid van buiten minder binnen komt
  • Sluit gordijnen s avonds, zodat ook de lichtflitsen niet binnen komen
  • Zorg dat ramen dicht zijn, ook dat dempt geluid
  • Eventueel zijn er nog andere opties: Geluid werend isolatiemateriaal waar je bv een bench mee kan bekleden, oordoppen voor honden, thundershirt: Allemaal hulpmiddelen die kunnen helpen. Let op dingen als oordoppen en het thundershirt moeten wel aangeleerd worden en comfortabel zijn voor de hond!
  • Medicatie; Dit kan zowel regulier als alternatief zijn. Er zijn homeopathische middelen, bach rescue, voedingssupplementen (bv Zylkene) die angst kunnen dempen. Maar er zijn ook reguliere medicatie die angst kunnen dempen (bv sileo, pexion). Het kan even zoeken zijn naar waar jouw hond het goed op doet. Ook dit kan per hond verschillend zijn! Laat je hierin adviseren door een goede therapeut of dierenarts.
  • Gebruik geen Vetranquil! Ook al hoor je dit nauwelijks meer; een gewaarschuwd mens… Vetranquil werd vroeger voorgeschreven maar is een verdovend middel. De honden voelde zich nog net zo angstig, maar konden niet meer bewegen door de spierverslappende werking! Iets wat de angst alleen maar groter maakt.

Dit artikel is geschreven door Leonie Noordhoek

Homeopaat voor dieren & gedragstherapeut voor honden.

www.leonienoordhoek.nl

www.mijnbaasenik.nl

Huisdierenoppas Blog